Kırgızistan’da çarşaf, burka, tebliğ faaliyetleri ve dinin siyasete alet edilmesi yasaklandı

Kırgızistan Cumhurbaşkanı Caparov, dini alanda köklü değişiklikler içeren yeni bir yasa imzaladı. Izvestia‘da yer alan habere göre bu yasa, kadınların kamuya açık yerlerde çarşaf ve burka gibi yüzü tamamen örten kıyafetler giymelerini yasaklarken, kurala uymayanların 20 bin som (yaklaşık 8 bin TL) para cezası ödemesini öngörüyor.

Habere göre ayrıca, bireylerin zorla dini etkinliklere katılımı; hapishaneler, gözaltı merkezleri, askeri birlikler, huzurevleri ve engelli bakım evleri gibi yerlerde dini toplantılar düzenlenmesi de yasak kapsamına alındı. Bu yasağa uymayanların ise 20 ila 65 bin som (yaklaşık 8 ila 26 bin TL) arasında para cezası ödemesine hükmedildi.

Yasa kapsamında, ‘davet’ (tebliğ) faaliyetleri de tamamen yasak kapsamına alındı. Yasa uyarınca; kendini vaiz ilan eden kişilerin veya sıradan dindarların evlere, okullara, üniversitelere ve kamu kurumlarına giderek dini görüşlerini yayması, dini kitaplar veya sesli ve görsel materyaller dağıtması yasaklandı.

Yetkililere göre, radikal İslamcı gruplar genellikle ‘davet’ faaliyetleri ile taraftar topluyor.

DİN, SİYASETİN TAMAMEN DIŞINA ÇIKARILDI

Izvestia’da yer alan habere göre, yasa kapsamında aynı zamanda din ve devlet işlerini birbirinden ayırmaya yönelik önlemler de getirildi.

Yeni yasaya göre:

• Ülkede dini temelli siyasi partiler kurulamayacak.
• Seçim kampanyalarında din kullanılamayacak.
• Dini gerekçelerle finansman sağlanamayacak.
• Kamu görevlileri ve milletvekilleri, din adamı olarak çalışamayacak.

‘TEK GECELİK NİKAH’ TARTIŞMASI

Yasa tasarısı parlamento tarafından görüşülürken, bazı milletvekilleri yasayı yumuşatmayı önerirken, bazıları da daha katı önlemler talep etti.

Milletvekili Dastan Bekeşev, çarşaf ve burka yasağına yönelik para cezalarının çok yüksek olduğunu belirterek, bu kıyafetleri giyen kadınların genellikle fakir olduklarını ve bu cezaları ödeyemeyeceğini söyledi.

Milletvekili Baktiyar Kalpayev, devlet kurumlarının, namaz odalarını (namazkan) kapatabileceğine yönelik endişelerini dile getirdi.

Öte yandan, bazı milletvekilleri yasayı daha da sertleştirmeyi talep etti. Milletvekili Aysulu Mamashova, dini nikahların daha sıkı bir düzenlemeden geçmesini önerdi.

Mamashova, medreselerde genç kızlara erken evliliğin teşvik edildiğini ve erkeklere çok eşlilik fikrinin empoze edildiğini söyledi. Mamashova, konuya ilişkin demecinde ayrıca, “Bir başka sorun daha var: Yasal fuhuş. Bir gecelik dini nikah (nike) kıyılıyor ve sonra kadınlar terk ediliyor” dedi.

Kırgız Milletvekili Aysulu Mamashova

Sonuç olarak, yasa tasarısı Kırgız Meclisi‘nde ilk haliyle kabul edildi.

CUMHURBAŞKANI CAPAROV YASAYI YORUMLADI

Yasanın imzalanmasının ardından Cumhurbaşkanı Caparov, radikal grupların ülkenin güvenliğini tehdit etmeye devam ettiğini vurgulayan bir açıklama yaptı.

Caparov, “Bu gruplar güçlendiğinde, çatışmalar başlar, kan dökülür. Biz küçük bir ulusuz, kendi geleneksel dinimizin sınırları içinde yaşamalıyız” dedi.

Caparov ayrıca, davet uygulamasına ilişkin görüşlerini de dile getirdi. “Bazı kişiler davvet için yola çıkıyor ve ailelerini perişan halde bırakıyorlar. Halkımız, bu vaizlerin eğitim düzeyine ve söylediklerinin güvenilir olup olmadığına dair ciddi sorular soruyor” dedi.

“Eğer camilerde, düğünlerde, cenazelerde veya pazar yerlerinde yapılırsa, doğru bir şekilde yürütülen davet asla zararlı olmaz” diyen Caparov, kontrollü ve kurallara uygun davet uygulamalarının önünde herhangi bir engel olmadığının altını çizdi.